بررسی ممنوعیت كشت برنج در روزنامه خراسان شمالی
ساخت اپل آی دی: روزنامه خراسان شمالی روز پنجشنبه در شماره 2757 خود در مطلبی با عنوان ؛ چه بكاریم؛ به بررسی گلایه ها در زمینه ممنوعیت كشت برنج در استان پرداخته است.
به گزارش ساخت اپل آی دی به نقل از ایرنا در این گزارش می خوانیم:
بحران آب جدی است، اما این كه این بحران چگونه باید مدیریت شود خود هم امری جدی است كه علی الظاهر آن هایی كه باید آن را جدی می گرفتند تا امروز چندان جدی نگرفتند. مردم مانه و سملقان از سازمان جهاد كشاورزی گلایه دارند، آن ها گلایه ندارند كه چرا دستور منع كشت برنج به آن ها ابلاغ گردیده بلكه از این گلایه دارند كه این دستور بدون راهنما و معرفی كشت جایگزین اعلام شده است.
كشاورزان از سازمان جهاد انتظار دارند كه كارشناسان شان را به یاری آن ها بفرستند و در این بحران نسخه تدبیر و كشت جایگزین را معرفی نمایند. مدیریت مصرف آب در بخش كشاورزی امری ضروری می باشد اما بیش از این كه سیاست های تنبیهی در این بخش كارآمد باشد سیاست های تشویقی اثربخش است، زمانی ممنوعیت یك كار اثر بخش است كه راهكارهای درمان به شكل اصولی و كارشناسی عرضه شود. ممنوعیت كشت برنج بدون راهكار كارشناسی شالیكاران استان را نگران كرده است و در حالی از خدمات كشاورزی به علت كشت برنج محروم هستند كه معیشت آن ها به این كشت وابسته است، هر چند بعضی از شالیكاران به تنهایی برای مدیریت مصرف آب اقدام نموده اند و به جای برنج محصول دیگری را كشت كرده اند اما نبود نگاه كارشناسی و آموزش های بخش ترویج سازمان جهاد باعث متضرر شدن آن ها شده است از این رو این دسته از شالیكاران امسال بدون توجه به ممنوعیت كشت مبادرت به كاشت برنج كرده اند.
سخن ها در این باره متفاوت می باشد اما بیشتر كشاورزان معتقدند كه نبود فرهنگ اجرای الگوی كشت ارتباط تنگاتنگی با آموزش هایی دارد كه به آن ها عرضه نشده است. به اذعان كارشناسان فقط یك گام به بیابانی تر شدن و خشكی مر گ آفرین در سراسر ایران باقی مانده و فرصت برای عبور از این بحران فراگیر، بسیار كوتاه است. با این حال هنوز بخش عمده ای از آب استحصالی كشور در بخش كشاورزی به هدر می رود. این اتفاق و هدر رفت 70 درصدی منابع آبی در این بخش در نبود تدبیر و مدیریت های درست اتفاق می افتد، به ظاهر همه نگرانند اما در عمل اتفاق خاصی نمی افتد چونكه كار كارشناسی و حرفه ای در این بخش آن طور كه باید صورت نمی گیرد، نمونه بارز آن ممنوعیت كشت برنج بدون نسخه جایگزین است كه مشكلاتی را هم برای كشاورزان و هم منابع آبی استان به دنبال داشته است.
آمارها نشان می دهد: كمی بیش از یك درصد منابع آبی در صنعت، حدود 7 درصد در مناطق مسكونی و 92 درصد در كشاورزی مصرف می گردد و حدود 70 درصد آن به هدر می رود و این به علت عواملی همچون آبیاری سنتی و الگوی كشت نامناسب و ناهمگون با شرایط منطقه است.
كارشناسان معتقدند: آن چه امروز كشور را با بحران بی آبی مواجه كرده، نبود آب و خشكسالی نیست بلكه در درجه اول نبود مدیریت درست جهت استفاده صحیح از منابع آبی كشور است چونكه این بحران اكنون در مناطقی مانند شمال كشور با متوسط بارندگی 1200 میلی متر و سیستان و بلوچستان با 50 میلی متر بارش وجود دارد.
با اطلاعات مذكور باید پرسید چرا با این حال كه گفته می گردد 50 تا 60 درصد كشاورزان در مورد اجرای الگوی كشت و مزیت های آن آگاهی دارند و متولیان اعلام نموده اند كه مسئولیتی در قبال كشاورزانی كه الگوی كشت را رعایت نمی كنند ندارند اما در عمل اتفاقی نمی افتد و الگوی كشت در استان اجرا نمی شود؟برنج كاران و كشاورزان در این باره نظری دارند كه حكایت از عدم عرضه آموزش و اطلاعات لازم برای اجرای الگوی كشت دارد.
یكی از این برنج كاران با بیان این كه تابحال حتی یك بار كارشناسان ترویج در اراضی برنج حضور پیدا نكرده اند، می افزاید: كشت دوم برای این اراضی مشخص نشده و كشاورزان اطلاعاتی از چگونگی اجرای كشت ندارند و فقط اخباری در خصوص ممنوعیت كشت برنج در استان شنیده می گردد در حالیكه همچنان آب منطقه ای برای حقابه برنج از كشاورزان پول دریافت می كند.
وی با بیان این كه اگر كشت ممنوع می باشد نباید به برنج كاران آب فروخته شود، ادامه می دهد: سال قبل تصمیم به كاشت لوبیا گرفتم اما توجیه اقتصادی نداشت و یك میلیون و 400 هزار تومان متضرر شدم.این برنج كار با بیان این كه معیشت كشاورزان این مناطق بر پایه كشت برنج است، اضافه می كند: كشت برنج از حالت سنتی خارج شده و الان مكانیزه است و مصرف آب بسیار كاهش یافته و همانند كشت پنبه است و هر 10 روز یك بار اراضی آبیاری می گردد.یكی دیگر از كشاورزان منطقه مانه و سملقان با بیان این كه هنوز فرهنگ اجرای الگوی كشت در منطقه وجود ندارد، اضافه می كند: خیلی از كشاورزان منطقه كمبود آب را باور نكرده اند و وجود اندكی آب پشت سد شیرین دره را مدركی برای عدم كمبود آب می دانند.
وی با بیان این كه بخش دیگری از عدم اجرای الگوی كشت در منطقه به خرده مالكی و تامین معیشت كشاورزان با برنج كاری باز می گردد، ادامه می دهد: مشكلات اقتصادی از عواملی است كه مانع اجرای الگوی كشت در این مناطق می گردد.
وی با بیان این كه با وجود مشكلات اقتصادی 100هكتار از اراضی كشاورزی ام را زیر كشت نبرده ام، اعلام می كند: بخش عمده ای از زمین های كشاورزی ام بایر مانده است اما به علت كم آبی مبادرت به كشت نكرده ام.
وی ادامه می دهد: البته نباید فراموش كرد كه هنوز برنامه ای برای كشت جایگزین به شالیكاران ابلاغ نشده و ممنوعیت كشت بدون عرضه الگوی جایگزین انجام شده است.
یك كارشناس كشاورزی با بیان این كه بیش از 80 درصد عدم اجرای الگوی كشت در استان به علت شرایط بد اقتصادی می باشد، می افزاید: بعضی از محصولات پر آب طلب دارای ارزش افزوده بالایی هستند از این رو كشاورزان تمایلی برای ترك این كشت ها ندارند.وی ادامه می دهد: هرچند با اجرای این طرح، كشت چند نوع محصول در اراضی زراعی ممكن می گردد اما كشاورزان همچنان به كشت تك محصولی گرایش دارند.
وی با بیان این كه عدم اجرای الگوی كشت یكی از اشكالات بخش كشاورزی است، ادامه می دهد: كشاورزان باید بدانند چه محصولی را و به چه میزان تولید كنند تا در بازار به فروش برسد و الگوی كشت عرضه شده به اندازه نیاز و توان صادراتی محصولات كشاورزی طراحی می گردد.
این كارشناس اضافه می كند: با عنایت به كاهش آب باید در بخش های شرب، صنعت و كشاورزی آب كمتر استفاده تا تعادل برقرار شود با این وجود برنج همه ساله در 2 هزار هكتار از اراضی مانه و سملقان و بخشی از اراضی شهرستان بجنورد، كاشته می گردد.یك منبع مطلع با بیان این كه الگوی كشت در استان اجرایی نمی گردد، می افزاید: با این وجود اقداماتی برای اجرای الگوی كشت و كاهش كشت محصولات پر آب طلب در استان انجام می گردد.
وی ادامه می دهد: به طرح های جدید كشاورزی كه آب زیادی مصرف می كنند سهمیه آب اختصاص پیدا نمی كند و حتی به برخی طرح های دامداری های صنعتی هم سهمیه تعلق نمی گیرد.وی اظهارمی كند: اختصاص سهمیه آب به كشت برنج به این دلیل است كه كشت های مورد نظر از گذشته سهمیه آب و حقابه داشته اند.
وی با بیان این كه اجرای الگوی كشت نیازمند فرهنگ سازی و آشنایی كشاورزان با محصولات اقتصادی می باشد، اضافه می كند: 88 درصد آب مصرفی استان در بخش كشاورزی مصرف می گردد در حالیكه راندمان این بخش در استان تنها 30 تا 35 درصد است و این به معنای هدر رفت 65 تا 70 درصدی آب در بخش كشاورزی است.در همین باره، مدیر آب و خاك جهاد كشاورزی خراسان شمالی با بیان این كه منابع آبی به دو بخش سطحی و زیر زمینی تقسیم می شوند، می افزاید: حجم منابع آبی استان یك میلیارد و 50 میلیون متر مكعب است كه 87 درصد آن به بخش كشاورزی اختصاص داده می شود.
«عربی» با بیان این كه حجم آب های سطحی استان 400 میلیون متر مكعب است، ادامه می دهد: بخش كشاورزی به علت عدم بارندگی از آب های سطحی بهره مند نمی گردد.وی با اشاره به این كه الگوی كشت در تمام كشور رعایت نمی گردد، ادامه می دهد: الگوی كشت طرحی پیشنهادی است كه به كشاورزان می گوید چه كشتی مناسب می باشد اما قانونی برای اجرای صد در صدی آن وجود ندارد.وی اعلام می كند: اجرای الگوی كشت در وزارت جهاد كشاورزی تصویب شده است و تا آخر مرداد ماه به استان ها ابلاغ اما همچنان بعنوان یك پیشنهاد و راهكار عرضه می گردد و جنبه قانونی برای اجرا ندارد.وی با بیان این كه هم اكنون 443 هكتار از اراضی مانه و سملقان تحت كشت برنج هستند، اظهارمی كند: ممنوعیت كشت برنج اعلام شده است ولی هیچ گونه خدماتی به برنج كاران عرضه و حمایتی از این اراضی نمی گردد.
منبع: روزنامه خراسان شمالی
7185/ 6042
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب